Początek roku to czas pytań. Słyszymy pytania dotyczące ekonomii, polityki. Popularne stały się także ankiety i pytania do dietetyków, kucharzy, krytyków kulinarnych. Dotyczą one nowości w żywieniu, nadchodzących trendów i modach jedzeniowych. Poszukuje się także nowych przepisów i produktów, które staną się “super foodem”. Czy to tylko zabiegi marketingowe, czy rzeczywiste działania mające na celu poprawę zdrowia? Pewnie prawda, jak zwykle leży pośrodku.  

Dieta. Właściwie, o co chodzi?

Słysząc, że ktoś jest na diecie, od razu myślimy o odchudzaniu, ewentualnie chorobie. Dieta wyszczuplająca, pomagająca zrzucić zbędne kilogramy, dieta wykluczająca np. cukier czy gluten. Tak naprawdę dieta, to nasze codzienne jedzenie, nasz sposób życia. Sami jesteśmy odpowiedzialni za to, co pojawia się na talerzu, jak dużo, jakie ma dodatki itd. Jednak, gdy pojawi się coś nowego, wychodzącego poza schemat lub przynajmniej poznać, o co chodzi z dietami, które są promowane. Spójrzmy zatem, na najpopularniejsze nurty we współczesnej dietetyce. 

Dieta śródziemnomorska

To według rankingów numer jeden, wśród diet. I to po raz kolejny. Taki rodzaj jedzenia praktykowany jest w krajach Morza Śródziemnego. W Polsce dietę śródziemnomorską znamy doskonale. Poznajemy ją w trakcie wakacyjnych wojaży i dzięki wielu restauracjom serwujących dania kuchni Grecji, Włoch, Hiszpanii. Podstawą diety śródziemnomorskiej są warzywa i owoce, fasola, orzechy, owoce morza, ryby, chudy drób no i oczywiście oliwa z oliwek. Jedną z naczelnych zasad tej diety jest jakość i różnorodność produktów. Jest to ważniejsze niż wartości odżywcze. Badania przeprowadzone na przez 40 lat wykazały ścisły związek pomiędzy dietą śródziemnomorską, a jej korzystnym wpływie na serce. Inne aspekty tej diety to:

• duża dostępność produktów;
• przy niewielkich modyfikacjach spożywać ją mogą weganie, wegetarianie, osoby uczulone na gluten, wyznawcy islamu i judaizmu;
• dzięki różnorodności i elastyczności przepisów, potrawy diety śródziemnomorskiej pozwalają zgromadzić przy stole wielopokoleniowe rodziny.

I choć dieta śródziemnomorska nie określa konkretnej kuchni narodowej (przecież Włosi jedzą inaczej niż np. Turcy czy Hiszpanie) to jest wiele cech wspólnych wśród potraw krajów przynależnych do basenu Morza Śródziemnego. I to właśnie one są kwintesencją diety śródziemnomorskiej (świeże owoce i warzywa, przyprawy, wino, makaron, ryż, ser, oliwa).

Dieta DASH

To druga dieta, która już od dłuższego czasu plasuje się w czołówce. Powstała w latach 90. XX wieku. DASH to skrót od angielskiego Dietary Approaches to Stop Hypertension, czyli Dietetyczne podejście do zatrzymania nadciśnienia. Ideą powstania tej diety, jak sama nazwa wskazuje, jest walka z nadciśnieniem tętniczym. Zasady tej diety są dość proste, zapewne stąd jej popularność. 

• wybieramy produkty o niskim indeksie glikemicznym;
• rezygnujemy z dań gotowych, słodzonych napojów, słonych przekąsek, czerwonego mięsa, słodyczy;
• przetwory mleczne i mleko może znaleźć się w naszym jadłospisie, pod warunkiem że nie będą zbyt tłuste;
• rezygnujemy z białego pieczywa, zastępując je chlebem razowym lub brązowym ryżem;
• wskazane jest awokado, ziemniaki, pomidory, borówki amerykańskie;
• rezygnujemy z kawy i napojów zawierających kofeinę.

Dieta fleksitariańska

Ta dieta zajmuje wysokie trzecie miejsce. Nazwa pochodzi od angielskich słów elastyczny i wegetariański (flexible and vegetarian). Słowa te doskonale określają, co daje nam dieta fleksitariańska. To wegetariański sposób na zmniejszenie wagi ciała i lepsze zdrowie. Dieta ta jest też czasami nazywana półwegetariańską, ponieważ dopuszcza jedzenie mięsa w niewielkich ilościach. Bazą diety fleksitariańskiej jest białko roślinne, owoce i warzywa, produkty pełnoziarniste i ograniczanie mięsa w diecie. Istotną rolę w tej diecie spełniają zioła i przyprawy. Ciekawym podejściem jest też brak harmonogramu. Każdy jada według swojego tempa, nie ma wyzwań i terminów. Sprzyja to głębszemu spojrzeniu na siebie i ocenę własnych możliwości.

Te trzy diety, nie wprowadzają żadnych rewolucji w dietetyce. Raczej stawiają na sprawdzone rozwiązania i zwiększają świadomą rolę osoby, która chce skorzystać z jakiegoś modelu dietetycznego. Oczywiście diet jest bardzo dużo, część z nich jest kontrowersyjna pod względem medycznym czy kulturowym. Większość jednak w założeniu ma być pomocna w sprawianiu lepszego zdrowia i życia. Czy diety to trochę sztuczny wynalazek? Chyba trochę tak, choć jedzenie według określonych zasad dietetycznych i ich przestrzeganie jest na pewno pozytywne.